6/29/2013

გადაშლილი ალბომები, აფხაზეთს რომ უბრუნებენ

დევნილთა უბანი..
ვიწრო ქუჩა..
ხის კარი..
ეზო მწვანეში..
პატარა ბილიკი
და სახლი ასეთი.                        











დღეს დევნილთა ერთ-ერთ დასახლებაში ვიმყოფებოდი. სამაგისტრო ნაშრომის კვლევისთვის მათთან შეხვედრა, გასაუბრება და კითხვარების შევსება მჭირდებოდა.

პირველი სწორედ ამ სახლში მოვხვდი. მელოდა რა ოჯახის უფროსი, ეზოში პატარა მაგიდასთან ალბომები გამოეტანა და ფოტოებს ათვალიერებდა. ფოტოები კი აფხაზურ წარსულს ასახავდა - შავთეთრები, ფერადები, ძველებურები, წარწერებიანები; სოხუმი, გაგრა, ოჩამჩირე - ეს იყო გადაშლილი ალბომები, ბატონ მერაბს აფხაზეთს რომ უბრუნებდნენ.


არ ვიცი, მისი ყოველი დილა აფხაზეთის ფოტოების თვალიერებით იწყება თუ არა, მაგრამ ამ დილით, როდესაც ალბომებში ჩაფლული ეს კაცი შორიდან დავინახე, რატომღაც სწორედ მე მივიწერე მისთვის ,,აფხაზეთის დამბრუნებლობა’’.
მას უთხრეს, რომ მივიდოდა ერთი გოგონა; სტუდენტიაო, იმასაც დასძენდნენ; გამოგკითხავს რაღაცებსო, რა თქმა უნდა, თემა აფხაზეთს შეეხებაო და..
და ამ ადამიანმა გადაწყვიტა ,,მომზადებული’’ დახვედროდა ამ სტუდენტ გოგონას. გადაშალა ალბომები, დახედა ფოტოებს და ,,გაემგზავრა’’.

ნამდვილად, ,,მომზადებულიც’’ დამხვდა და გულთბილიც, ისიც და მისი მეუღლეც. როგორც წესი, დევნილებთან აფხაზურ კონფლიქტზე და წარსულ ტკივილზე საუბარი მეტწილად სენსიტიურია და სიფრთხილეს მოითხოვს. თუმცა, ამ ადამიანებთან მსგავსი რამ არ მიგვრძვნია. 30 შეკითხვის დასმასა და მათზე პასუხების ჩანიშვნას არ სჭირდება დიდი დრო. მაგრამ მე 45 წუთზე მეტი ვიჯექი ამ ადამიანებთან ერთად და ყოველი კითხვა-პასუხის შემდეგ ფოტოებიდან ხან ერთი პერსონაჟი ,,გვიხტებოდა’’, ხან მეორე; ხან სოხუმში ,,მივდიოდით’’, ხან გაგრაში; ,,ვიყავით’’ მისი აფხაზი ძმაკაცის ქორწილში, სკოლის გამოსაშვებ საღამოზე; ,,ვიდექით’’ ამჟამად იქ მცხოვრები აფხაზების გვერდით, ვიღიმოდით მათთან ერთად და ასე ,,ვიბრუნებდით’’ აფხაზეთს.
ამ ყველაფერს, ბუნებრივია, თან ახლდა ისტორიები, შედეგად სინანული და ასევე შედეგად სევდა სახეზე, მაგრამ ამასობაში მომდევნო ფოტო ,,იდგა რიგში’’ და კვლავ აღტაცებული წამოძახილი -  ,,გააახსოვს?’’.
რა თქმა უნდა, მათ ახსოვთ.
ისინი ხვალვე ბრუნდებიან.
ისინი იქიდან არც წამოსულან.

გააცილებენ ახლა ამ სტუდენტ გოგონას და დახურავენ ალბომებს, მაგრამ ქუჩები, სანაპიროები, პარკები, ქორწილები, ურთიერთობები  და იქაური ღიმილები მთელი დღის განმავლობაში ივლიან გონებაში.
რატომ მთელი დღე?!
სულ..

ამ მოხატული სახლისა და ეზოში ალბომებგადაშლილი ცოლ-ქმრის გარდა, სხვა ოჯახებსაც ვსტუმრობდი. მხვდებოდნენ კეთილები, მხვდებოდნენ სკეპტიკოსებიც, მხვდებოდნენ მომღიმრები და მხვდებოდნენ, იცით, როგორებიც? აი, არა ბევრი კითხვისგან დაბრძენებულები, არამედ წარსულითა და მეხსიერებით დაბრძენებულები.
ამ ყველაფრის შედეგად კი კითხვარი კითხვარად დარჩა, შევსებული, რა თქმა უნდა, მაგრამ კითხვარს გარე საუბრები უფრო პროდუქტიული, ხოლო დამოკიდებულება უფრო დასამახსოვრებელი გამოდგა.

თითოეული მათგანის ოჯახში კი აუცილებლად მოიპოვება ალბომი, რომელიც მათ აფხაზეთს უბრუნებს.

                                                                                       

3/29/2013

თომას ჰობსის ,,ლევიათანი’’


თომა ჰობსი  (1588 – 1679)  - ინგლისელი ფოლოსოფოსი.

   ავტორის პოლიტიკური ფილოსოფიური შეხედულებების შთამბეჭდავ ექსპოზიციას წარმოადგენს მისი  ნაშრომი ,,ლევიათანი’’. იგი გადმოსცემს ჰობსის ხედვას საზოგადოებისა და ხელისუფლების ჩამოყალიბების პროცესებისა და მიზეზების შესახებ. მასში მოცემულია მსჯელობა იმასთან დაკავშირებით, თუ როგორ თანაარსებობს ერთ სივრცეში ადამიანი, სახელმწიფო და სამყარო.
   ნიშანდობლივია საკუთრივ ნაშრომის სათაური. ,,ლევიათანი’’ მითოლოგიურ-თეოლოგიური წარმომავლობის სიტყვაა და მოყვანილია ბიბლიაში, სადაც ის ზღვის უზარმაზარი ცხოველის გამოსახულებას წარმოადგენს. ამ პოლიტიკურ-ფოლოსოფიური კონტექსტის მქონე ნაწარმოებში, სადაც განხილულია სახელმწიფო ძალაუფლების საკითხები, ლევიათანი სწორედ სახელმწიფოს გამომხატველ არსებად მიიჩნევა, ან კიდევ სუვერენის, რომელიც, თავის მხრივ, სწორედ სახელმწიფოს სახეა.
   ,,ლევიათანი’’ ინგლისის სამოქალაქო ომის პეროდში იწერებოდა. ამან მეტწილად დიდი გავლენა იქონია ავტორის შეხედულებებზე და შედეგად ნაწარმოები გაჯერებულია პათოსით, რომლის მიხედვითაც, აუცილებელია არსებობდეს ძლიერი ცენტრალური ავტორიტეტი - სახელმწიფო ძალაუფლება, რათა თავიდან იქნეს აცილებული სამოქალაქო დაპირისპირებები.
   იმისთვის, რათა უკეთ გამოკვეთოს ძალაუფლების არსებობის საჭიროება, ჰობსი საკმაოდ ვრცელ მსჯელობას გვთავაზობს ბუნებრივი მდგომარეობის შესახებ. ავტორის თქმით, ესაა მდგომარეობა, როდესაც არ არსებობს სახელმწიფო, არ არსებობს ზემდგომი ძალა, რომელსაც ადამიანები დაემორჩილებოდნენ და სადაც  ინდივიდები ცხოვრობენ სრული თავისუფლებისა და თანასწორობის პირობებში. ნაწარმოებში დეტალურადაა აღწერილი, თუ რა დადებითი და უარყოფითი მახასიათებლები შეიძლება ჰქონდეს ამ ბუნებრივ მდგომარეობას, თუ რატომაა საჭირო ბუნებრივი მდგომარეობიდან სახელმწიფოებრივ მდგომარეობამდე გადასვლა და რა მეთოდებით ხდება ეს.
   საერთაშორისო ურთიერთობების რეალიზმის სკოლა კარგად იცნობს გამოთქმას ,,ყველას ომი ყველას წინააღმდეგ’’. მისი კონტექსტი სწორედ ბუნებრივი მდგომარეობის პირობებია და თანამედროვე საერთაშორისო კონიუქტურიდან გამომდინარე იგულისხმება ის, რომ სახელმწიფოთა შორის ურთიერთობა ბუნებრივ მდგომარეობაში მცხოვრები ადამიანების ურთიერთობას ჰგავს, სადაც არ არსებობს ერთი უზენაესი მმართველი და რა დროსაც როგორც სახელმწიფოების, ისე ჰობსისეული ინდივიდების ქცევას უსაფრთხოების ინტერესები განსაზღვრავს. თომას ჰობსი მსჯელობის ამგვარი ხაზით პოლიტიკური რეალიზმის ერთ-ერთ ფუძემდებლად მიიჩნევა.
   კრიტიკოსების მიერ ,,ლევიათანი’’ შეფასდა, როგორც ნაშრომი, რომელიც რევოლუციონერების წამქეზებლური შტრიხებით იყო გაჯერებული, ხოლო ჰობსს რევოლუციისადმი სიმპათიის გამოხატვაში სდებდნენ ბრალს. შინაარსის გარდა, გამაღიზიანებელი იყო ასევე ნაშრომის გამოცემის გარეკანი. შედეგად, ,,ლევიათანი’’ აკრძალული ლიტერატურის ნუსხაში მოხვდა, ხოლო ჰობსს კი რელიგიურ და პოლიტიკურ თემებზე ნაშრომების გამოქვეყნება აეკრძალა.
   ამგვარად, იკითხეთ თავისუფლებისა და ლიბერალური სხვა ღირებულებების დაფუძნებისთვის აკრძალული ჰობსის ,,ლევიათანი’’  და გაეცანით იმ საწყისებს, რაც თანამედროვეობისთვის ყველაზე აქტუალური ფასეულობების დამკვიდრების წინაპირობა გახდა.

2/24/2013

ნიკოლო მაკიაველის ,,მთავარი’’

ნიკოლო მაკიაველი (1469-1527) - იტალიელი მოაზროვნე და პოლიტიკური მოღვაწე.

  ნიკოლო მაკიაველი პოლიტიკური რეალიზმის ერთ-ერთი ღირსეული ფუძემდებელია. მისმა მემკვიდრეობამ  გადამწყვეტი როლი ითამაშა ევროპაში პოლიტიკური ენის დამკვიდრებაში და მნიშვნელოვანი სტიმული მისცა ეროვნული სახელმწიფოების ჩამოყალიბებას. მან შეიმუშავა ის პრაქტიკული საშუალებები, რომელთა დახმარებითაც შესაძლებელი გახდა ევროპული პოლიტიკის განხორციელება.
   მაკიაველის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი მონაპოვარია პრაგმატიზმი - როცა პოლიტიკური ქმედების მოტივაცია განპირობებულია საზოგადო სიკეთის მოსაზრებით და სეკულარიზმი - როცა სახელმწიფო ძალაუფლება დაცლილია ყოველგვარი საკრალური შინაარსისგან და წარმოჩნდება, როგორც საზოგადოების მაორგანიზებელი ფაქტორი. მაკიაველის ეს მიმართება კონკრეტულად გამოიხატა, როგორც მისი მთავარი პოლიტიკური ტექსტების ენობრივი არჩევანით (სეკულარული იტალიური ენა საკრალური ლათინურის ნაცვლად), ისე ევროპაში ფართოდ გავრცელებული კონცეფციით - ,,სახელმწიფო მოსაზრება’’ (Ragion di Stato), რომელიც ეროვნულ სახელმწიფოს უკვე თავისთავად ღირებულებად მიიჩნევს, განსხვავებით შუა საუკუნეებში მიღებული თეოლოგიური ინტერპრეტაციებისგან.
      მაკიაველის შემოქმედებაში უმნიშვნელოვანეს ნაშრომს წარმოადგენს ,,მთავარი’’. ნაწარმოები დაფუძნებულია ავტორის პირად გამოცდილებაზე და სწორედ მასში გამოიხატა მისი პოლიტიკური შეხედულებები.
  ,,მთავარი’’ დაწერილია პოლიტიკური ლიდერის სახელმძღვანელოდ. ნაწარმოებში მეთოდურადაა განხილული ძალაუფლების აღების და შენარჩუნების ხერხები სხვადასხვა ვითარებაში. მასში საუბარია სამთავროების რაობის, ტიპოლოგიის, მათი დაპყრობის ხერხების შესახებ; მოცემულია მითითებები იმაზე, თუ როგორ უნდა იმართებოდეს ქალაქები და სახელმწიფოები სხვადასხვა პირობებში; საუბარია ძალაუფლების მიღწევის გზებზე; მოცემულია სამთავროთა ძლიერების შეფასების კრიტერიუმები; ნაწარმობში მნიშვნელოვანი ადგილი უჭირავს ლაშქარზე საუბარს და მისი სახეობების განხილვას; ამის შემდეგ ავტორი უკვე  უშუალოდ მთავრის თვისებების აღწერაზე გადადის, ნათლად აყალიბებს თითოეული ამ თვისების  დადებით და უარყოფით ფაქტორებს და განიხილავს მათ საჭოროებას სხვადასხვა ვითარებაში. ბოლო ნაწილში მოცემულია მსჯლობა იმის შესახებ, თუ როგორ უნდა განიმტკიცოს მთავარმა პოზიციები, როგორ უნდა შეინარჩუნოს სიძლიერე და რა არის საამისოდ საჭირო.
   ნაწარმოების ერთ-ერთი მთავარი აზრი იმაშია, რომ პოლტიკის წარმართვა არ უნდა ეფუძნდებოდეს მორალს, რომ პოლიტიკაში ფუნდამენდუტი ფასეულობა უსაფრთხოება და სახელმწიფოს თვითგადარჩენაა, სადაც ზნეობრივი ნორმები და მორალი სახელმწიფოს ინტერესებს ემორჩილება. სწორედ ამის საფუძველზე უწესებს მაკიაველი ლიდერს მის უფლება-მოვალეობებს - რომ ის არ უნდა სარგებლობდეს ქრისტიანული ეთიკის მიხედვით და რომ მისი უმთავრესი პასუხისმგებლობა სახელმწიფო ინტერესების დაცვასა და გადარჩენას უნდა ეფუძნდებოდეს. მაკიაველი მთავარს აყენებს არა საკუთარი თავის, ან რეჟიმის სამსახურში, არამედ ხალხისა და ქვეყნის ინტერესების დამცველად.
     მაკიაველი ამ ნაშრომით პოლიტიკური რეალიზმის იდეებსა და ნორმებს აყალიბებს. გთავაზობთ პასაჟს ნაწარმოებიდან, სადაც რეალიზმის უმთავრესი პოსტულატებია გადმოცემული:
   ”არსებობს ბრძოლის ორი სახე: ერთია ბრძოლა კანონების, ხოლო მეორე - ძალის მეშვეობით. პირველი ნიშნეულია ადამიანებისთვის, მეორე კი - მხეცებისთვის. მაგრამ რაკი პირველი ხშირად არასაკმარისია, ძალაუნებურად უნდა მივმართოთ ხოლმე მეორეს. ამიტომ მთავრისთვის აუცილებელია, რომ თანაბარი წარმატებით იბრძოდეს, როგორც მხეცი და როგორც კაცი. მთავარი უნდა ითავსებდეს და ისისხლხორცებდეს ამ ორივე ბუნებას, ვინაიდან ერთი მეორის გარეშე უდღეურია. ამრიგად, თუ მთავარი იძულებულია იბრძოდეს, როგორც მხეცი, ცხოველთა მთელი სიმრავლიდან ლომსა და მელას უნდა ირჩევდეს, ვინაიდან ლომს არ შეუძლია თავი დაიცვას გველისგან, მელას - მგლებისგან. მაშასადამე, მელა უნდა იყო, რომ შენიშნო გველი და ლომი, რომ დაიფრინო მგლები. იმას, ვინც მხოლოდ ლომობას იჩემებს, ბევრი რამ არ ესმის.’’
    ამგვარად, მთავარს ორივე თვისება სჭირდება - როგორც ძლიერება (ლომი), ისე ცბიერება (მელა), რადგან ხალხის ბედი მის ხელშია. ის, რომ ხალხის ბედი მჭიდროდაა დაკავშირებული მმართველის და ამავე დროს სახელმწიფოს ბედთან, არის მაკიაველის და ზოგადად, პოლიტიკური რეალიზმის ამოსავალი წერტილი.
   ,,მთავარმა’’ დიდი გავლენა მოახდინა მრავალი პოლიტიკური მოღვაწის ჩამოყალიბებაზე. ცნობილია, რომ მას ფანქრით ხელში გამუდმებით კითხულობდა იოსებ სტალინი. ასევე აღმოჩენილ იქნა და გამოიცა ნაპოლეონ ბონაპარტის კომენტარები მაკიაველის ტექსტზე. 
   მაკიაველის მიერ პრაგმატიზმისა და სეკულარიზმის დამკვიდრებამ შექმნა თეორიული საფუძველი იმისათვის, რომ სახელმწიფოს რეალური საყრდენი უკვე რელიგია და ეთნოსი კი არ არის, არამედ მოქალაქეთა პოლიტიკური ინტერესების ერთიანობა, რაც, საბოლოო ჯამში, განვითარების საშუალებას აძლევს დემოკრატიულ ინსტიტუტებს.

2/19/2013

ბოროტება ექსკლუზიურად


                                        სენსაციური კადრების უჯრებში დების ფენომენი


,,- ჩვენ გამოშვებას სკანდალური ვიდეომასალით ვიწყებთ...’’
,,- გთხოვთ, მოარიდოთ ეკრანებს პატარები...’’
,,- მკვლელობის ამსახველი ვიდეოკადრები გავრცელდა...”

   ამ სიტყვებით იწყება დღეს დილიდან თითქმის ყველა საინფორმაციო გამოშვება. დიახ, ჩვენ ვცხოვრობთ ქვეყანაში, რომლის ტელევიზიებიც ასე უპრობლემოდ ავრცელებენ მკვლელობის, წამების, შეურაცხყოფის ამსახველ ვიდეოკადრებს, ’ამაყნი’ არიან იმით, რომ სკანდალური მასალა ჩაიგდეს ხელში და მიდის რბოლა იმაზე, თუ რომელი მათგანი გაუშვებს ეთერში ექსკლუზიურად პირველი ბოროტებას.
   რბოლაში ,,რუსთავი 2-მა’’ იმარჯვა. ბოდიში მოიხადა - მძიმე საყურებელია, მაგრამ მაინც ვუშვებო და გაუშვა ეთერში. მას მიჰყვა მაესტრო, შემდეგ იმედი. ამ უკანასკნელმა ბოდიში არა, მაგრამ ბავშვების ეკრანებიდან მორიდება კი ითხოვა. შემდეგ იყო პირველი არხი და  მეცხრე არხი - უბოდიშოდ, ყოველგვარი გაფრთხილების გარეშე.
   და შედეგად სიტყვა ’კადრების’ ექო მასიურად გავრცელდა:
- ნახე კადრები?
- ეს რა კადრები გაუშვეს!
- მიდი, ნახე კადრები!
- მკვლელობის კადრები...
- ტელევიზიით...
- კადრები...

   19 თებერვალს ,,რუსთავი 2’’, უდაოდ, ჯაბნიდა დანარჩენ ტელევიზიებს რეიტინგში. მან პირველმა ექსკლუზიურად მოახერხა სკანდალური ვიდეომასალის ტირაჟირება და მაყურებლების უმეტესობამაც სწორედ მისი ლოგოთი იხილა ეს კადრები პირველად.
   ამ შემთხვევაში კი დგება ეთიკის, პროფესიონალიზმის, რეპუტაციის, ჰუმანიზმის საკითხი. მაგრამ როდესაც ექსკლუზიურ კადრები გივარდება ხელში, იქ სისხლი გიდუღს, ჟურნალიზმის ოპერატიულობის პრინციპს ამოფარებული თითოეულ ზემოთ ჩამოთვლილს ივიწყებ, ’რეიტინგი’, ’სკანდალი’, ’პირველი’ - ეს სიტყვები გიფრიალებს თვალწინ და მერე რა, თუ ამგვარი მასალის გაშვებით ვინმე ცუდად გახდება, გაბრაზდება, იტირებს?! მერე რა, თუ გადაუმოწმებელია ეს კადრები და მისი ნახვისას მაყურებელი ბევრ აცდენას შეამჩნევს?! სწორედ ეს ამდენი ’მერე რა’ განაპირობებს დეჰუმანიზაციას და გვაცხოვრებს დეჰუმანურ ეპოქაში.

2/09/2013

წიგნებო, აპატიეთ ამ ხალხს


  8 თებერვალს მიხეილ სააკაშვილს ყოველწლიური ანგარიში უნდა ჩაებარებინა პარლამენტისთვის. პრეზიდენტის ეს გამოსვლა რამდენიმე კვირით ადრე უკვე დაანონსებული იყო, თუმცა, 6 თებერვალს პარლამენტში საკონსტიტუციო ცვლილებებთან დაკავშირებით  დებატები შედგა და უკვე 7-ში ბიუროს სხდომაზე გადაწყდა, რომ სააკაშვილი პარლამენტის წინაშე არ წარსდგებოდა მანამ, სანამ საკონსტიტუციო ცვლილებებზე არსებული უთანხმოება არ მოგვარდებოდა  - გამოწვევა #1
   სააკაშვილის გუნდმა ოპერატიულად მოახერხა სიტუაციის გადაწყობა და პარლამენტისგან მიღებული უარის შემდეგ პრეზიდენტის წარდგენა ეროვნული ბიბილიოთეკის დარბაზში დაიგეგმა, რომელსაც დიპლომატიური კორპუსის წარმომადგენლები, ჟურნალისტები, სტუდენტები და საპარლამენტო უმცირესობის წევრები უნდა დასწრებოდნენ. - საპასუხო  გამოწვევა #1
   მიხეილ სააკაშვილის სიტყვით გამოსვლა არ უნდა შემდგარიყო - ეს იყო მისი ოპონენტების იდეაფიქსი. მოტივი კი შემდეგი: მას შემდეგ, რაც სააკაშვილს საპრეზიდენტო ვადა გაუვიდა, მას არ აქვს უფლება ყოველწლიური ანგარიშით წარსდგეს. სწორედ ამიტომ, ვინაიდან პარლამენტმა უმრავლესობის ძალით ქუთაისში პრეზიდენტის გამოსვლა აღკვეთა, ახლა უკვე საჭირო იყო, არც ბიბლიოთეკაში მიეცათ მისთვის სიტყვით გამოსვლის თავისუფლება. როგორ? რისი მოფიქრება შეიძლებოდა? ევრიკა! პოლიტპატიმრები - სულ ახლახანს განთავისუფლებული პოლიტპატიმრები, რომელთაც  ნაციონალური მოძრაობისთვის ისედაც აქვთ ანგარიში გასასწორებელი და პრეზიდენტის სიტყვით გამოსვლის დღე ამისთვის საუკეთესო დრო იქნება. გადაწყდა - პოლიტპატიმრები აქციას გამართავენ ბიბლიოთეკის შენობის წინ, მოიმარაგებენ კვერცხებს, ცოცხებს და სააკაშვილს არ მისცემენ შენობაში შესვლის საშუალებას. - გამოწვევა #2
  მთელი დღის განმავლობაში პრეზიდენტის პრეს-სპიკერი, მანანა მანჯგალაძე, აცხადებდა, რომ იგეგმებოდა პროვოკაცია და სამართალდამცავებს ძალადობის პრევენციისკენ მოუწოდებდა. პრეზიდენტის მისვლის დროისთვის კი  სიტუცია, როგორც მოსალოდნელი იყო, უკონტროლო გახდა. მთელი დღის განმავლობაში შეკრებადაწყებული პოლიტპატიმრებისა და მათი თანამოაზრეების რაოდენობა ეროვნული ბიბლიოთეკის შენობის წინ იმდენი გახდა, რომ საპატრულო პოლიციის ქვედანაყოფები მათი ძალადობის აღკვეთას ვერ ახერხებდნენ. ძალადობა შემთხვევით არ მიხსენებია - ნაცემი და დასისხლიანებული ნაციონალური მოძრაობის წევრები - ეს იყო შედეგი იმ მასშტაბური შეხლაშემოხლისა, რა დროსაც უკან არ იხევდნენ პოლიტპატიმრები, რა დროსაც ვერაფერს (ან არაფერს) გახდა პოლიცია და რა დროსაც ასევე უკან დახევა არ უცდია ნაციონალური მოძრაობის წევრებს. ეს უკანასკნელნი შეგნებულად (ან შეუგნებლად) აღმოჩნდნენ დემონსტრანტების ’დაღებულ ხახაში’, თუმცა, შეძახილი: ”წავიდა შოუს დადგმა, წავიდა, ჰა, კაია ხო შოუს დადგმა?! (©გ. უგულავა) გვაფიქრებინებს, რომ მათ საქციელს შეუგნებლობის არაფერი ეცხო. -  საპასუხო გამოწვევა #2    
   აქციაზე შინაგან საქმეთა მინისტრი, ირაკლი ღარიბაშვილი, მივიდა. მან იქ შეკრებილებს დაშლისკენ მოუწოდა, შემდეგ კი ჟურნალისტებთან საუბარში განაცხადა, რომ ნაციონალური მოძრობის წევრებმა არ ისარგებლეს შსს-ს მიერ შეთავაზებული ალტერნატიული გზით. თავის მხრივ, კი უმცირესობის ლიდერმა, დავით ბაქრაძემ, უარყო ცნობა რაიმე სახის უსაფრთხო კორიდორის არსებობის შესახებ. ღარიბაშვილმა ისიც აღნიშნა, რომ პასუხს აგებს ყველა ის პირი, რომელმაც არეულობის დროს კანონდარღვევაში მიიღო მონაწილეობა, თუმცა, ამ არეულობის პროვოცირებაში მან ნაციონალური მოძრაობის წევრები დაადანაშაულა. ამგვარად, ნაციონალების დაჩაგრული და ნაცემის იმიჯის საპასუხოდ უმრავლესობამ სწორედ ისინი დაადანაშაულა პროვოკაციის მოწყობაში პათოსით - რომ არა მათი შესვლა აბობოქრებულ ბრბოში, მოვლენები ამგვარი ძალადობის ფორმას არ მიიღებდა - გამოწვევა #3
   აქციის მონაწილეებმა თავისას მიაღწიეს და დანაპირები შეასრულეს - მიხეილ სააკაშვილმა ბიბლიოთეკის შენობაში სიტყვით გამოსვლა ვერ მოახერხა. თუმცა, სიტუაციის გადაწყობის ზემოთნახსენებ ოპერატიულ მანერას ნაციონალური მოძრაობის გუნდმა ამ შემთხვევაშიც მიმართა - გადაწყდა, რომ სააკაშვილის სიტყვით გამოსვლა რეზიდენციის შენობაში შედგებოდა. - საპასუხო გამოწვევა #3

1/30/2013

პლატონის ,,სახელმწიფო’’

   პლატონი - დიდი ბერძენი მოაზროვნე, ფილოსოფოსი - სოკრატეს მოწაფე და არისტოტელეს მასწავლებელი.  მისი არგუმენტები და მიგნებები ყველა ეპოქაში სხვადასხვაგვარ ინტერპრეტაციათა წყაროს და ახლის ძიების მნიშვნელოვან საყრდენს წარმოადგენდა.
   პლატონის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ნაშრომი, ,,სახელმწიფო’’, ავტორის ფილოსოფიურ სოციოლოგიური შეხედულებების უნიკალურ თავმოყრას წარმოადგენს. ესაა დიალოგის ფორმით გადმოცემული მსჯელობა, რომელშიც განხილულია სამართლიანობის პრინციპების რაობა (I და IIწ.), მოქალაქეთა აღზრდის პრინციპები და ოთხი სათნოების საკითხი (III და IVწ.), აღზრდის ორგანიზება, როგორც სახელმწიფოს სტრუქტურაში ადამიანის ადგილის განსაზღვრის საშუალება (IV, V და VIIწ.), სახელმწიფოს სახეები (VIIწ.), მეფობისთვის ფილოსოფოსობის აუცილებლობა (VI და IXწ.), სახელმწიფო, როგორც სათნოების განხორციელების ერთადერთი საშუალება (Xწ.)
   პლატონის ,,სახელმწიფო’’ თანამედროვე აზროვნების ჩამოყალიბების ერთ-ერთი უმთავრესი ფუძემდებლური ნაშრომია. მასში ვხვდებით მსჯელობის იმგვარ არგუმენტირებულ მიმდინარეობას, რომელიც უცილობლად აქტუალურია თანამდეროვე ეპოქაშიც.  ჯერ კიდევ ჩვენს წელთ აღრიცხვამდე შექმნილი ამ ნაშრომის მთელი უნიკალურობა იმაშია, რომ დღევანდელი სტანდარტების პირობებშიც თამამად შეიძლება მასში მოყვანილი არგუმენტების გამოყენება და მორგება.
   მაშ ასე, გთავაზობთ პლატონის ,,სახელმწიფოს’’ ელექტრონულ ვერსიას.

1/23/2013

კოჰაბიტაციის საჭიროება კოალიციანტებს შორის


   საქართველოში ხელისუფლების ცვლილების შემდეგ ერთ-ერთი სიახლე, რაც ქართულმა საზოგადოებამ იგემა, ქართულ პოლიტიკურ ლექსიკონში ახალი სიტყვის,   კოჰაბიტაციის გამოჩენაა. ტერმინმა პოპულარობა სწრაფად მოიპოვა და ეს, ალბათ, იმიტომ, რომ ან ასოთწყობითაა მოხდენილი, ან იმის გამო, რომ ქართველებს გვიყვარს უცხოური ტერმინების ქართულ სალაპარაკო ენაში ხშირი გამოყენება. მესამე ვარიანტიცაა - ქართულ რეალობაში პირველადაა ისეთი სიტუაცია, როდესაც პრეზიდენტი ერთი პოლიტიკური ჯგუფის წარმომადგენელია, პარლამენტი კი მეორე. საჭირო იყო ამ ვითარებისთვის რაიმე სახელის დარქმევა. ვარიანტი ,,კოჰაბიტაცია’’ კი დასავლურმა ელიტამ შემოგვაშველა და ჩვენც ავიტაცეთ.  მოკლედ, კოჰაბიტაცია ქართულ პოლიტიკურ რეალობაში ახალი მოდური ტენდენციაა და მისით ,,შემოსვა’’ ხელისუფლებისა (კოალიცია ,,ქართული ოცნება’’) და მთავარი ოპოზიციური ძალის (ნაციონალური მოძრაობა) უმთავრესი პრეროგატივაა.